มาวัดค่าความสุขของทีมพัฒนากันหน่อยไหม ?

ถ้าคนเราอารมณ์ดี สุขภาพดี แล้ว
สิ่งที่ทำมันก็จะออกมาดี
การพัฒนา software ก็เช่นกัน …

คุณรู้ไหมว่า
ทีมพัฒนา software แต่ละคนในทีมนั้น
มีความสุขกับการทำงานหรือไม่ ?
หรือว่าคุณคิดไปเอง ?

หลาย ๆ คนมักจะบอกว่า

เรื่องของ business มันไม่เกี่ยวกับความสุขของคนหรอกนะ
มันเกี่ยวกับเรื่องของเงินล้วน ๆ
แต่ผมคิดว่า มันไม่ใช่เรื่องเงินอย่างเดียวนะ !!

เนื่องจาก ถ้าลูกค้าเขารู้สึกไม่ดี หรือ ไม่มีความสุข
ในการใช้งานระบบที่คุณสร้างขึ้นมาแล้ว
ผลที่ตามมา คุณจะได้เงินจากลูกค้า ?

ดังนั้น เราจำเป็นต้องสร้างระบบที่ทำให้ลูกค้ามีความสุขสิ
แล้วลูกค้าจึงจะยอมจ่ายเงินให้คุณต่อไป
ยังไม่พอนะ ลูกค้าเหล่านั้นยังจะบอกต่อไปยังคนอื่น ๆ ต่อไปอีก
คุณก็มีแต่ได้ กับ ได้ นะ …

ดังนั้น ระบบจะออกมาดี ก็ต้องมาจากทีมที่ดี
ทีมที่ดี ก็ประกอบไปด้วยสมาชิกที่ดีสิ
สมาชิกเหล่านั้น คือ คน ไม่ใช่ resource นะ
ซึ่งคนเหล่านั้น ต้องมีความสามารถที่ดี และ มีความสุขในการทำงานด้วย !!

ว่าด้วยเรื่องของ Happy Team

มักจะเป็นทีมที่มี productive สูงมาก ๆ
เนื่องจากไม่มีอะไรมารบกวนสมาธิของทีม
นั่นคือ
ทีมจะสนใจแต่การส่งมอบระบบ หรือ software ที่มีคุณค่าต่อลูกค้าเท่านั้น

โดยแต่ละคนจะช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
แต่ละคนมี role ชัดเจน แต่เมื่อลงมือทำงานจริง ๆ แล้ว
จะช่วยเหลือกัน ไม่มีงานนั้นของคนนั้น งานนั้นของคนนี้
มีแต่งานของทีม …

ยังไม่พอนะ
คนที่เกี่ยวข้องทั้ง Manager, Team leader ตลอดไปถึง CEO
ล้วนแต่ให้การสนับสนุน หรือ ช่วยงานบางสิ่งบางอย่าง
ที่ส่งผล หรือ เป็นอุปสรรคในการทำงานของทีม
รวมทั้งยังช่วยกระตุ้น และ สร้างแรงบันดาลใจให้ทุกคนอีกด้วย

ซึ่ง Happy team แบบนี้จะเรียกว่า Sustainable team

ทีม และ องค์กรเป็นเช่นไร สิ่งที่สร้างออกมาก็เป็นเช่นนั้น
สุดท้ายมันคือวัฒนธรรมขององค์กร
มันจะออกมาจากสิ่งที่ทุก ๆ คนทำนั่นเอง
ไม่ได้ออกมาจากการติด quote สวย ๆ นะครับ

คำถาม เราจะวัดเรื่องความสุขของทีมได้อย่างไรล่ะ ? (Measure Happiness)

คำตอบคือ
ให้ถามแต่ละคนในทีมนะครับ ได้โปรดอย่าเดา หรือ คิดไปเอง

เนื่องจากแต่ละคนล้วนแตกต่าง
บางคนไม่แสดงอารมณ์ใด ๆ ออกมาเลย
แต่เมื่อมันถึงที่สุดแล้ว ก็ระเบิดออกมาได้เช่นกัน
หรือบางคนอาจจะแสดงออกว่าทางหน้าตาว่า อารมณ์ไม่ดี
แต่เมื่อไปสอบถาม เขาอาจจะบอกว่า ไม่มีอะไรก็ได้นะ
ดังนั้น โปรดอย่าเดา กรุณาถาม …

แล้วถามอย่างไรดีล่ะ ?
มีหลากหลายวิธี เช่น

• Happiness metric
• Happiness Index
• Niko Niko calendar

แต่สิ่งที่ชอบใช้งานก็คือ Niko Niko calendar
ชื่อมันอาจะแปลก ๆ ไปหน่อย แต่ถ้าแสดงด้วยรูปจะเข้าใจทันที

โดยจะถามความรู้สึกของสมาชิกในทีมทุกวัน
เพื่อทำให้เห็นว่ามีระดับความสุขอย่างไร เช่น

• หน้ายิ้ม มีความสุข
• หน้าเฉย ๆ
• หน้าแย่ ๆ คือรู้สึกไม่ดีเลย หรือ ไม่มีความสุขเลย

โดยตารางนี้ควรติดอยู่บน physical board ของทีม
ดังนั้น ใคร ๆ ก็สามารถเห็นได้เช่นกัน
ปกติจะติดไว้ใกล้ ๆ กับ burndown chart
หรือสิ่งที่บอกว่าทีมพัฒนาอะไรเสร็จไปแล้วบ้าง

Output คือ งานที่พัฒนาเสร็จ
Outcome คือ ความสุขของทีม

แล้วให้ลองพิจารณาดูว่า
ค่าของความสุขหรือ Outcome มันเกี่ยวข้องกับงานที่พัฒนาเสร็จ (Output) หรือไม่ ?

ส่วนการสอบถามเรื่อง อารมณ์ความรู้สึกนั้น
สามารถสอบถามได้ก่อนกลับบ้าน หรือ ก่อนเริ่มงานในแต่ละวันก็ได้เช่นกัน
เน้นย้ำ ให้ทำทุก ๆ วันนะครับ
แล้วคุณจะได้พบกับสิ่งที่คุณไม่เคยคิดมาก่อนแน่นอน

คำถามที่น่าสนใจ แล้วมันช่วยอะไรบ้างล่ะ ?

มันก็เป็นเพียงการแสดงอารมณ์ต่าง ๆ เท่านั้นเองนะ
แต่นี่เป็นเพียงตัวแทนความรู้สึกของแต่ละคนเท่านั้นเอง
เป็นจุดเริ่มต้นให้แต่ละคนอธิบายว่า

• ทำไมถึงรู้สึกว่า มีความสุข ?
• ทำไมถึงรู้สึกว่า เฉย ๆ ?
• ทำไมถึงรู้สึกว่า ไม่มีความสุขเลย ?

ทำให้แต่ละคนในทีมได้เรียนรู้ซึ่งกันและกัน
รวมทั้งยังจะช่วยกันหาทางแก้ไข และ ปรับปรุงให้ดีขึ้นไปอีกด้วย

แน่นอนว่า มีข้อดี ก็ย่อมมีข้อเสียเช่นกัน !!

ความรู้สึกของบางคน มันส่งผลกระทบต่อคนอื่น ๆ
บางคนอาจจะซ่อนความรู้สึกจริง ๆ ของตัวเอง
เพราะว่าไม่อยากตอบคำถามใด ๆ ทั้งสิ้น
หรือไม่สบายใจที่จะตอบ หรือ พูดออกไป

ปัญหาเหล่านี้
มันมาจากความไม่ไว้เนื้อเชื่อใจกันของคนในทีม
เครื่องมือใด ๆ ก็ไม่สามารถช่วยเหลือได้
ดังนั้นทีมต้องสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจกันให้ได้
มันคือเรื่องของ คน ล้วน ๆ

วิธีการนี้มันอาจจะไม่ได้ผลไปในเชิงบวกก็ได้นะครับ
แต่อยากให้ลองใช้งาน และ วัดผลดูก่อน
เนื่องจากมันไม่มีค่าใช้จ่ายใด ๆ เลย
ถ้าได้ผลที่ดี ก็ใช้มันต่อไป
แต่ถ้าไม่ ก็หาเครื่องมืออื่น ๆ มาใช้งานก็เท่านั้นเอง

ลองถามตัวคุณเองสิว่า มีความสุขในงานที่ทำอยู่หรือไม่ ?
ลองถามแต่ละคนในทีมสิว่า มีความสุขในงานที่ทำอยู่หรือไม่ ?
และคุณได้ share ค่าความสุขต่าง ๆ ออกมาบ้างหรือไม่ ?

Reference Websites
http://desmart.com/blog/how-measuring-happiness-helped-us-build-a-better-team
http://www.scruminc.com/happiness-metric-wave-of-future-2/
https://blog.liip.ch/archive/2011/09/20/introduction-to-the-happiness-metric.html
http://www.infoq.com/articles/sutherland-scrum-twice-work-half-time